...αναρωτιέμαι πώς θα ήταν χωρίς εσένα η ποίησή μου. Αν και μάλλον ήμουν εγώ αυτός που σε δίδαξε....να έρχεσαι στα όνειρά μου... διαφθείροντάς τα

Μετά το θάνατο του Jaime Gil de Biedma

Στον κήπο, διαβάζοντας,
η σκιά του σπιτιού μου σκοτεινιάζει τις σελίδες
και το αιφνίδιο κρύο του τέλους του Αυγούστου
με κάνει να σε σκέφτομαι.

Ο κήπος και το κοντινό σπίτι
όπου τιτίβιζαν τα πουλιά στ' αναρριχώμενα,
μια αυγουστιάτικη νύχτα, όταν πήγαινε να σκοτεινιάσει
και κρατιόταν ακόμα το βιβλίο στο χέρι,
ήταν, θυμάμαι, σημάδι δικό σου του θανάτου.
Μακάρι στην κόλαση των τελευταίων σου ημερών
να σου έδινα αυτή την ψευδαίσθηση
λίγη γλυκύτητα, παρόλο που δεν το πιστεύω.

Ειρηνικά στο τέλος μαζί μου,
μπορώ πια να σε θυμάμαι,
όχι στις τρομερές ώρες, αλλά εδώ
το καλοκαίρι του περασμένου χρόνου,
όταν ασφυκτικά
-τόσοι μήνες διαγραμμμένοι-
επιστρέφουν οι ευτυχισμένες εικόνες
προδομένες από την εικόνα του θανάτου...
Αύγουστος στον κήπο, καταμεσήμερο.

Ποτήρια από λευκό κρασί
αφημένα στο γρασίδι, κοντά στην πισίνα,
ζέστη κάτω απ' τα δέντρα. Και φωνές
που φωνάζουν ονόματα.
---------------------------Άνχελ,
Χουάν, Μαρία Ρόσα, Μαρθελίνο, Χοακίνα
-Χοακίνα με στηθάκια μήλου.
Εσύ επέστρεφες γελώντας απ' το τηλέφωνο
αναγγέλοντας περισσότερο κόσμο που ερχόταν:
σε θυμάμαι να τρέχεις,
τη σβηστή έκρηξη του κορμιού σου στο νερό.

Και τις νύχτες επίσης της απόλυτης ελευθερίας
στο ευρύχωρο σπίτι, όλο για μας,
ίδιο με εγκαταλελειμμένο μοναστήρι,
και η νοσταλγία για τις μυστικές πόρτες,
εκείνο το τρέξιμο προς τα δωμάτια,
το ψάξιμο στις ντουλάπες
και η διασκεδαστική εναλλαγή
από το γύμνωμα στη μεταμφίεση, ξεσκονίζοντας
ρόμπες, ψηλές μπότες και σλιπάκια,
παρορμητικές σκηνές,
παλιά ερωτικά όνειρα της εφηβείας μας,
αγόρι μοναχικό.
------------------Θυμάσαι την Καρμίνα,
τη χοντρή Καρμίνα ν' ανεβαίνει τη σκάλα
με τον φουσκωτό κώλο
και να κουβαλάει στο χέρι ένα κηροπήγιο;
Ήταν ένα καλοκαίρι ευτυχισμένο.
-----------------------------...Το τελευταίο καλοκαίρι
της νιότης μας, είπες στον Χουάν
στην Μπαρτσελόνα σε νοσταλγική
αναδρομή,
και είχες δίκιο. Ύστερα ήρθε ο Χειμώνας,
η κόλαση των μηνών
και οι μήνες της αγωνίας
και η νύχτα του τέλους με χάπια κι αλκοόλ
κι ο εμετός στο μαξιλάρι.
--------------------------Εγώ διασώθηκα γράφοντας
μετά το θάνατο του Jaime Gil de Biedma.

Από τους δύο, ήσουν εσύ που καλύτερα έγραφες.
Τώρα ξέρω μέχρι ποιού σημείου ήταν δικά σου
ο πόθος του οράματος και ο σαρκασμός,
η σιωπηλή ρομαντικότητα που πάλλεται στα ποιήματά μου
αυτά που εγώ προτιμώ, για παράδειγμα στην Πανδημική...
Κάποιες φορές αναρωτιέμαι
πώς θα ήταν χωρίς εσένα η ποίησή μου.

Αν και μάλλον ήμουν εγώ αυτός που σε δίδαξε.
Που σε δίδαξε να έρχεσαι στα όνειρά μου,
από δειλία, διαφθείροντάς τα.

Jaime Gil de Biedma
Μετ. Μαριάννα Τζανάκη

Jaime Gil de Biedma y Alba (Barcelona, 13 de noviembre de 1929 - † Barcelona, 8 de enero de 1990). Ισπανός ποιητής, από τους πιο σημαντικούς δημιουργούς της γενιάς του '50. Γιος μεγάλης αριστοκρατικής οικογένειας, άρχισε να σπουδάζει Δίκαιο στην Βαρκελώνη όπου γεννήθηκε και συνέχισε στη Σαλαμάνκα απ' όπου και αποφοίτησε. Η ποίησή του συνδέεται με αυτήν του Vallejo, του Antonio Machado και με τον ντελικάτο ερωτισμό του Cernuda. Αν και το έργο του δεν είναι πολύ μεγάλο, έχει ασκήσει μεγάλη επιρροή στις τελευταίες γενιές.

"De todas las historias de la Historia la más triste sin duda es la de España porque termina mal".

"Από όλες τις ιστορίες της Ιστορίας, η πιο θλιβερή είναι αναμφίβολα αυτή της Ισπανίας, δεδομένου ότι τελειώνει άσχημα."

«Πολύ φτωχός άνθρωπος πρέπει να είναι κάποιος αν δεν αφήσει στο έργο του -σχεδόν χωρίς να το υπολογίσει- κάτι από τη μοναδική και εσωτερική ανάγκη του να ζήσει. Εν τέλει, ένα βιβλίο ποιημάτων δεν πρέπει να είναι τίποτ' άλλο από την ιστορία ενός ανθρώπου που είναι ο δημιουργός του, αλλά ανυψωμένη σε ένα επίπεδο σημασίας στο οποίο η ζωή του καθενός είναι πια η ζωή όλων των ανθρώπων, ή τουλάχιστον -να έχουν ληφθεί υπ' όψιν τα αναπόφευκτα όρια της κάθε προσωπικής εμπειρίας -κάποιων ανάμεσα σ' αυτούς».

JAIME GIL DE BIEDMA
Μετ. Μαριάννα Τζανάκη