Η ΠΟΙΗΣΗ
Κάποτε με πλησίασε
η ποίηση. Δεν ξέρω, δεν ξέρω,
αγνοώ από πού 'ρθε,
απ' τον χειμώνα αν κατέβηκε
ή τάχα απ' τα ποτάμια.
Δεν ξέρω από πού αλλά ούτε και πότε,
όχι, δεν ακούστηκαν φωνές, ούτε
λόγος υπήρξε ούτε σιωπή'
κι όμως μ' έκραξε κάτω απ' το δρόμο,
απ' το σύγκλαδο πάνω της νύχτας-
μ' έκραξε εμένα, ξαφνικά
και όλως εξ' απροόπτου,
ανάμεσα σ' άλλους πολλούς,
ανάμεσα από φλόγες σφοδρότατες'
μα μ' έκραξε και μόνον μου
κατά την επιστροφή μου,
εκεί όπου ήταν να πάω'
την είδα που δεν είχε όψη'
πήγα κοντά και μ' ακούμπησε.
Δεν ήξερα τί λένε
σ' αυτές τις περιστάσεις,
το στόμα μου
ούτε γρυ δεν έβγαλε,
τα μάτια μου μέναν τυφλά,
και κάτι χτύπαγε σφοδρά μέσα στο στήθος μου,
πυρετός ή πλανημένη αιώρηση'
κι έτσι συνήθισα νά 'μαι μόνος
αφ' ότου ανέλυσα
εκείνο το έγκαυμα,
κι έπιασα κι έγραψα
τους πρώτους μπερδεμένους μου στίχους,
άτσαλους, άμορφους, ένα τέλειο
τίποτα,
η πεντακάθαρη σοφία
ενός που δεν καταλαβαίνει τίποτα'
πλην ξάφνου είδα
ν' ανοίγουν
και ν' αποκαλύπτονται
οι ουρανοί,
οι πλανήτες,
γλώσσες φυτών να κυματίζουν,
το σκότος διάτρητο,
το σουρωτήρι,
κι από μέσα του να στραγγίζουνε
βέλη, φωτιές, λουλούδια,
η νύχτα που όλα τα κατέχει και τα κατελεί,
το σύμπαν εν όλω, ακέραιο.
Κι εγώ, ένα όν
ανθρώπινο μικρό,
μεθυσμένο ανθρωπάκι στο κενό
με το μέγα έναστρο διάστημα,
είδωλο ο ίδιος του κενού,
ομοίωμα του μυστικού του κώδικα,
ένιωσα πολλοστημόριο νά 'μαι
της αβύσσου,
και κουτρουβαλώντας με όλα τ' αστέρια αντάμα
βρήκα την καρδιά μου εν τω άμα
νά 'ναι κυριολεκτικώς στο έλεος του ανέμου.
Pablo Neruda
Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής
Τίτλος πρωτοτύπου: La poesía
Από τη συλλογή Memoria de Isla Negra(1964)
Εκδόσεις:τυπωθήτω, λάλον ύδωρ
Μία εξαιρετική δουλειά μετάφρασης, σε μια πανέμορφη, συγκινητική, ποιητική εξομολόγηση...
Κάποτε με πλησίασε
η ποίηση. Δεν ξέρω, δεν ξέρω,
αγνοώ από πού 'ρθε,
απ' τον χειμώνα αν κατέβηκε
ή τάχα απ' τα ποτάμια.
Δεν ξέρω από πού αλλά ούτε και πότε,
όχι, δεν ακούστηκαν φωνές, ούτε
λόγος υπήρξε ούτε σιωπή'
κι όμως μ' έκραξε κάτω απ' το δρόμο,
απ' το σύγκλαδο πάνω της νύχτας-
μ' έκραξε εμένα, ξαφνικά
και όλως εξ' απροόπτου,
ανάμεσα σ' άλλους πολλούς,
ανάμεσα από φλόγες σφοδρότατες'
μα μ' έκραξε και μόνον μου
κατά την επιστροφή μου,
εκεί όπου ήταν να πάω'
την είδα που δεν είχε όψη'
πήγα κοντά και μ' ακούμπησε.
Δεν ήξερα τί λένε
σ' αυτές τις περιστάσεις,
το στόμα μου
ούτε γρυ δεν έβγαλε,
τα μάτια μου μέναν τυφλά,
και κάτι χτύπαγε σφοδρά μέσα στο στήθος μου,
πυρετός ή πλανημένη αιώρηση'
κι έτσι συνήθισα νά 'μαι μόνος
αφ' ότου ανέλυσα
εκείνο το έγκαυμα,
κι έπιασα κι έγραψα
τους πρώτους μπερδεμένους μου στίχους,
άτσαλους, άμορφους, ένα τέλειο
τίποτα,
η πεντακάθαρη σοφία
ενός που δεν καταλαβαίνει τίποτα'
πλην ξάφνου είδα
ν' ανοίγουν
και ν' αποκαλύπτονται
οι ουρανοί,
οι πλανήτες,
γλώσσες φυτών να κυματίζουν,
το σκότος διάτρητο,
το σουρωτήρι,
κι από μέσα του να στραγγίζουνε
βέλη, φωτιές, λουλούδια,
η νύχτα που όλα τα κατέχει και τα κατελεί,
το σύμπαν εν όλω, ακέραιο.
Κι εγώ, ένα όν
ανθρώπινο μικρό,
μεθυσμένο ανθρωπάκι στο κενό
με το μέγα έναστρο διάστημα,
είδωλο ο ίδιος του κενού,
ομοίωμα του μυστικού του κώδικα,
ένιωσα πολλοστημόριο νά 'μαι
της αβύσσου,
και κουτρουβαλώντας με όλα τ' αστέρια αντάμα
βρήκα την καρδιά μου εν τω άμα
νά 'ναι κυριολεκτικώς στο έλεος του ανέμου.
Pablo Neruda
Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής
Τίτλος πρωτοτύπου: La poesía
Από τη συλλογή Memoria de Isla Negra(1964)
Εκδόσεις:τυπωθήτω, λάλον ύδωρ
Μία εξαιρετική δουλειά μετάφρασης, σε μια πανέμορφη, συγκινητική, ποιητική εξομολόγηση...
6 σχόλια:
'Διέγραψε
ώς και την τελευταία λέξη
του ποιήματος -
είναι έτοιμο τώρα
μπορεί να δημοσιευτεί"
Γ. Ριτσος, ΚΑΠΟΤΕ, 10. XII. 77
Ανώνυμε, αν γίνεις σαφέστερος μπορεί και να καταλάβω...
Ειλικρινά, δεν καταλαβαίνω σε τί αναφέρεσαι.
Ο Ρίτσος είχε τους λόγους του... δεν το έγραψε στα ξεκούδουνα.
Υποθέτω ότι και ο ανώνυμος συνεισφέρει με την παράθεσή του στην καταχώρησή σου.
K.σ-Μ
Αν δεν θέλει να μου πει κάτι συγκεκριμένο για την πολιτική κατάσταση στη Χιλή και ενδεχόμενη πίεση στον Νερούδα ή κάτι άλλο, ναι.
Γιατί συνέδεσα το σχόλιο του ως εξής.
Ο Νερούδα στο ποίημα που μεταφράζει ο Κεντρωτής, αναφέρεται στην αγωνία του ποιητή και στην προσωπική του ανασφάλεια. Αυτήν που έχουν όλοι οι καλοί ποιητές. Οι πραγματικά καλοί.
Ο Ρίτσος με την προκλητική-ειρωνική-σαρκαστική πρόταση αυτοδιαγραφής, ευρισκόμενος στην ωριμότητά του, δεν βγάζει την ίδια αγωνία με τον Νερούδα, αλλά εκείνη την εποχή είχε υποστεί διάφορες πολιτικές επιθέσεις που του χρέωναν απόσταση από τη μαρξιστική φιλοσοφία.
Από την άλλη, του ήταν βαρύ φορτίο όλη η δόξα η οποία τον ωθούσε σε μια κουβέντα με τον εαυτό του, προσωπική και ιδιωτική και προκλητικά λογοκριμένη. Ενσυνείδητα. Ως απάντηση. Όχι την αγωνία την ποιητική, που βγάζει ο Νερούδα, εδώ.
Σωστά;
Μαριάννα, σ' ευχαριστώ πολύ για την επιλογή και την καταχώριση. Σε χαιρετώ και από εδώ.
γιώργος κεντρωτής
Να 'σαι καλά πάντα και να έχεις το ίδιο κέφι να χαρίζεις γνώση κι αισθητική στο δίκτυο. Τα ιστολόγιά σου, μαζί με αυτά μερικών εκλεκτών φίλων, αποτελούν την καθημερινή μου ανάγνωση. Όπως κάποτε είχαμε την εφημερίδα στον καφέ. ;)
Φιλιά!
Δημοσίευση σχολίου